Zaostrzająca się polityka zdrowotna w Unii Europejskiej, mająca na celu ograniczenie ryzyka zakażenia pacjenta w gabinetach medycznych, rozszerza swe działania na salony urody. W krajach Europy Zachodniej obowiązek sterylizacji narzędzi w zakładach fryzjerskich, kosmetycznych czy SPA nikogo już nie dziwi, dlatego zaostrzanie wymogów którym muszą podołać sterylizatornie nie wzbudza takich emocji jak w Polsce. Opakowane narzędzia, sterylizatory wyposażone w elektroniczny zapis danych (złącze USB), czy kontrole stanu technicznego urządzeń to norma na którą wyczuleni są już nawet klienci poddający się zabiegom upiększającym. O ile rozrywanie pakietu na oczach pacjenta staje się także w naszym kraju coraz bardziej popularne, to niestety wiedza o prawidłowej sterylizacji wciąż jest mała, dlatego postaramy się wyjaśnić najważniejsze aspekty związane z tą dziedziną.

Zgodnie z założeniem ustawodawcy, każdy salon kosmetyczny, fryzjerski, SPA, czy tatuażu, będzie musiał spełnić szereg wymogów, by pozytywnie przejść kontrolę sanepidu. Poczynając na reorganizacji pracy, poprzez dostosowanie pomieszczeń do nowych wymogów a skończywszy na zakupie urządzeń i materiałów potrzebnych przy sterylizacji narzędzi.

Zacznijmy zatem od wymagań lokalowych, bowiem te będzie najtrudniej spełnić w przypadku posiadania małego pomieszczenia w którym już teraz brakuje miejsca na swobodną komunikację.

Ustawodawca przewiduje, iż sterylizacja nie będzie mogła odbywać się w tym samym pomieszczeniu w którym pacjenci poddawani są zabiegom. Jeżeli powierzchnia lokalu tylko na to pozwoli, trzeba będzie wydzielić przynajmniej jedno pomieszczenie na zorganizowanie w nim sterylizatorni. Jeśli nie, autoklaw będzie warunkowo mógł stać w pomieszczeniu zabiegowym, ale sterylizacja w nim narzędzi będzie zabroniona w obecności pacjenta. Utrudni to więc przeprowadzanie cykli nieopakowanych i zmusi kosmetologów do stosowania barier ochronnych w postaci pakietów foliowych osłaniających narzędzia.

Decydując o miejscu ustawienia autoklawu, będziemy musieli uwzględnić strefę czystą i brudną dla sterylizowanych narzędzi. Przenikanie się tych stref będzie zabronione. Tu w lepszej sytuacji będą oczywiście osoby dysponujące miejscem na zorganizowanie sterylizatroni w odosobnionym pomieszczeniu.

Zmieni się także podejście do osoby obsługującej autoklaw. Zgodnie z projektem rozporządzenia, będzie musiała przejść odpowiednie szkolenie z zakresu sterylizacji narzędzi i legitymować się co najmniej średnim wykształceniem. Wyznaczenie osoby odpowiedzialnej za przygotowywanie pakietów i obsługę autoklawu ma na celu ograniczenie dostępu do sterylizatorni osób postronnych i tym samym zwiększenie bezpieczeństwa pacjenta, ale także ułatwienie odnalezienia winnego źle przeprowadzonego cyklu. Należy tu pamiętać, że osoba ta nie tylko obsługuje autoklaw, ale także pilnuje terminów przeglądów, dba o stan techniczny urządzeń pracujących w sterylizatorni a nawet odpowiada za dobór testów, płynów dezynfekcyjnych czy archiwizację dokumantacji związanej z prowadzonymi czynnościami.

Rewolucja w ochronie zdrowia pacjenta ma też pozytywną stronę. Zaostrzenie kontrloi i spełnienie wymogów nowego rozporządzenia, powinno skutecznie zabezpieczyć lekarzy i kosmetologów przed narastającymi roszczeniami odszkodowawczymi trafiającymi do poskich sądów. Dlatego poza lekturą tej strony, polecamy zapoznać się z dokumentacją ustawodawczą dotyczącą problemu sterylizacji w gabinecie i ochrony zdrowia.

USTAWA z dnia 20 maja 2010 r o wyrobach medycznych

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 17 lutego 2004r w sprawie wymagań sanitarnych jakim powinny odpowiadać zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu i odnowy biologicznej

Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie wymagań sanitarnohigienicznych, jakim powinny odpowiadać obiekty, w których świadczone są usługi fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu i odnowy biologicznej z dnia 18.05.2012 r. 

Dyrektywa o wyrobach medycznych 93/42/EEC

PN-EN 554 - sterylizacja wyrobów medycznych - walidacja i kontrola sterylizacji parą wodną

PN-EN 866-1 - biologiczne systemy badania sterylizatorów i procesów sterylizacji

PN-EN 867-1 - niebiologiczne systemy do stosowania w sterylizatorach

PN-EN ISO 14161 - sterylizacja wyrobów medycznych służących ochronie zdrowia - wskaźniki biologiczne

PN-EN ISO 15882 - sterylizacja wyrobów medycznych służących ochronie zdrowia - wskaźniki chemiczne

PN-EN 13060 - podział cykli sterylizacyjnych